Tôi uỷ quyền cho đứa em bán một lô đất ở tỉnh T. Khi em tôi đến một phòng công chứng ở tỉnh này để làm thủ tục chuyển nhượng, nhân viên công chứng ở đây từ chối làm thủ tục công chứng với lý do: ở phần thông tin cá nhân của tôi trên sổ đỏ ghi số chứng minh thư (CMND) trong khi trên giấy uỷ quyền cho em tôi lại ghi số căn cước công dân (CCCD). Họ yêu cầu em tôi (người được ủy quyền) điều chỉnh sao cho 2 loại giấy tờ (sổ đỏ và giấy uỷ quyền) phải khớp nhau ở phần thông tin cá nhân bị lệch này đồng thời cung cấp giấy xác nhận việc thay đổi số CMND (tờ giấy được cơ quan công an cấp để người dân sử dụng tạm thời trong lúc chuyển đổi, chờ cấp CCCD).
Em tôi đã đưa nhân viên công chứng xem bản gốc CCCD của tôi và cố gắng giải thích với họ: chỉ cần một thao tác đơn giản là dùng camera điện thoại quét lên mã QR trên góc phải CCCD của tôi là máy sẽ đưa ra cả thông tin số CMND cũ lẫn số CCCD mới. Công chứng viên ở tỉnh T. không đồng ý dù chúng tôi cung cấp luôn ảnh chụp sẵn màn hình điện thoại sau khi quét mã QR với thông tin số CMND cũ và số CCCD mới (như ảnh đính kèm).
Việc chuyển đổi CMND sang CCCD được thực hiện từ 3 năm trước, tôi đã được cấp CCCD mới để dùng thì hà cớ gì vẫn còn giữ giấy xác nhận tạm thời của cơ quan công an đến tận bây giờ mà phòng công chứng ở tỉnh T. yêu cầu? Mã QR trên góc phải CCCD được thiết kế để làm gì mà họ không dùng tới?
Giải pháp cuối cùng mà họ đưa ra là em tôi quay ngược về thành phố, đến đúng phòng công chứng nơi chúng tôi làm giấy uỷ quyền việc mua bán lô đất đó để nhờ công chứng viên ở đó ghi thêm câu xác nhận “số CMND cũ trên sổ đỏ và số CCCD mới trên giấy uỷ quyền là của cùng một người”.
Sự việc có thể cho là sơ suất của công chứng viên nơi chúng tôi làm giấy uỷ quyền nhưng không hiểu sao phòng công chứng ở tỉnh T. lại làm việc cứng nhắc và máy móc đến thế khi sự sơ sót hoàn toàn có thể khắc phục dễ dàng bằng cách quét mã QR trên CCCD để kiểm tra số CMND cũ và số CCCD mới.
Chúng tôi mất thời gian, công sức, chi phí đi lại giữa TPHCM và tỉnh T. chỉ để điều chỉnh bằng cách viết tay thêm một chi tiết nhỏ như thế là hoàn toàn đi ngược với chủ trương của chính phủ là số hoá thủ tục hành chính công.
Chưa kể, điều đó còn cho thấy một thực tế: việc chuyển đổi số từ CMND sang CCCD chưa thực sự đem lại hiệu quả cho người dân khi ngay cả một cơ quan thực thi pháp luật (cụ thể là phòng công chứng ở tỉnh T.) không biết (hoặc cố tình không muốn) vận dụng công nghệ vào công cuộc cải cách hành chính. Họ cố tình làm khó dân, cửa quyền, quan liêu hay chỉ đơn giản là họ không có đủ kiến thức về công nghệ để vận dụng vào công việc hành chính của mình? Điều này vô hình trung đi ngược lại chủ trương đổi mới, cải cách hành chính nhà nước, xây dựng nền hành chính dân chủ, chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu lực, hiệu quả.
Nếu chúng tôi ở xa, gặp trở ngại về sức khoẻ, công việc, thời gian, đi lại… không lẽ việc mua bán không thể thực hiện được chỉ vì một yêu cầu bất hợp lý như vậy? Những khi gặp sự cố phiền hà như thế này, chúng tôi biết hỏi ai?
Vĩnh Thuỵ